Күзәтүче һәм видеокамераларның үткен күзе астында
18 мартта Яңавыл районының 48 сайлау участогы сәгать 8.00дә ишекләрен ачты. Сайлау участокларында инде иртән полиция хезмәткәрләре, янгын сүндерүчеләр дежур торды, Русия һәм Башкортстан Республикасының җәмәгать палаталары һәм кандидат В.В. Путиннан, КПРФтан күзәтүчеләр тавыш бирү барышын күзәтте. Сайлау комиссияләре әгъзалары йөкләмәләрен анык үтәде, сайлау закончалыгын беркемгә дә бозарга рөхсәт итмәде. Сайлаучыларның гомум саныннан 58%ы диярлек видеокамералар күзәтүе астында тавыш бирергә тиеш иде, алар заман режимында эшли. Дүрт сайлау участогында тавыш бирү нәтиҗәләрен үзләре чыгарган сайлау бюллетеньнәрен эшкәртү комплекслары эшләде. Бу көнне бернинди гадәттән тыш вакыйгалар теркәлмәде, начар һава шартлары проблемалар тудырды, ләкин барлык сораулар оператив хәл ителде. Сайлау участокларында хокукка каршы гамәлләргә шикаятьләр булмады. Кыскасы, бөтен нәрсә оешкан төстә барды. 10 сәгатькә районда 4999 кеше тавыш бирергә өлгерде. Көн яртысына активлык күрсәткече 38% билгесеннән артты.
11 сәгатьтә мәгариф һәм мәдәният учреждениеләрендә Ачык ишекләр көне – гаилә спорт бәйрәмнәре, күңелле стартлар башланды. МКДЦ һәм Яшьләр сараенда үзешчән сәнгатьтә катнашучылар концерты үтте. Күргәзмә, мастер-класс, ярминкәләр оештырылды. Советлар депутатлары гражданнарны кабул итте.
Дүшәмбе иртәсенә районда тавыш бирү йомгаклары билгеле иде. Сайлаучыларның килүе 75,22% тәшкил иткән. Авыллылар, һәрвакыттагыча, шәһәрлеләрдән активрак булган: сайлау урналары янына 85,88% кеше килгән. Кисәккаен, Салих, Ямады, Йөгәмәш, Ижбулды авылларында урнашкан сайлау участокларына сайлаучыларның 90%тан артыгы килгән. 75,7% чамасы сайлаучылар В.В. Путин өчен тавыш биргән, 16,7% – П.Н. Грудинин, 4,02% – В.В. Жириновский өчен, президентлыкка башка кандидатлар яңавыллылар тавышының бер проценттан азрагын җыйган.
Начар һава торышына карамастан
РФ Президентын сайлау көнендә күк гөмбәзе безгә чын сынау ясады, халыкның өйдән чыкмау куркынычы бар иде. Кар көне буе яуды, салкын җил ыжгырды, юлларны каплады... Ил язмышы хәл ителгәндә, буран нәрсә инде ул! 1 санлы мәктәп бинасында урнашкан 3409 санлы сайлау участогында ачылганчы ук ике дистәдән артык сайлаучы җыелган иде. Беренче булып хезмәт ветераны, 78 яшьлек Динара Яппарова тавыш бирде. Участок сайлау комиссиясеннән бүләк алып, ул: «Шундый мөһим көнне ничек озак йокларга мөмкин! Тизрәк тавыш бирәсе килде! Илебез, аның яхшы киләчәге өчен!». Киләсе елда 90 яшен билгеләячәк Мөгалимә Хәлилова да аны хуплады. Җиңел, җитез, ул шулай ук беренчеләр исәбендә йөгереп килде. «Тыныч күк йөзе өчен тавыш бирдем. Киләчәк буыннар безнең өлешкә төшкән авырлыкларны күрмәсен!» – диде Мөгалимә Нургаян кызы.
Тавыш бирүчеләр арасында «Истәк» микрорайонында яшәүче Ольга Галиуллинаны күргәч, ихтыярсыз: «Сез дә биредәме?», – дип сорадым. Моңа ул: «Теркәлү урыны буенча тавыш бирәм. Бүген иртән тордым, тәрәзәдән карадым – күз ачкысыз буран, ләкин: президентыбыз өчен сайлау участогына җәяү барып җитәм дип карар иттем! Килдем һәм тавыш бирдем!». Күптән түгел 18 яше тулган гимназиянең 11нче сыйныф укучысы Вилия Исламова әти-әнисе һәм абыйсы белән бергә тавыш бирергә килгән. «Сайлауда тәү тапкыр, – диде ул. – Зур һәм мөһим эшкә катнашлыгымны тоям». Халык сайлау участогына якынча менә шундый кәеф белән килде. 10 сәгатькә 1 санлы урта мәктәптә сайлаучыларның 21%ы тавыш бирергә өлгерде. Участок сайлау комиссиясе әгъзаларының сүзләре буенча, алдагы сайлаударда тавыш бирүнең беренче ике сәгатендә, кагыйдә буларак, сайлаучыларның якынча 5%ы гражданлык бурычын үтәгән.
Бу көнне рейтинглы тавыш бирү буенча территориаль исәпләү участокларында да кеше күп булды, биредә шәһәрлеләр «Уңайлы шәһәр мохитен формалаштыру» программасы кысаларында нинди социаль проектка өстенлек бирергә кирәклеген сайлады. Яңавыллыларның фикерен исәпкә алып, тавыш бирү өчен исемлеккә өч проект кертелгән иде: шәһәр паркында фонтанны үзгәртеп төзү, Некрасов урамы буенча скверда велороллер юлны төзекләндерү һәм шәһәрнең үзәк мәйданында сәхнәне төзекләндерү.
Тавыш бирү ун участокта оештырылган, аларның биналары тавыш бирү өчен урна, комиссия әгъзалары өчен эш урыннары һәм дизайн-проектларның сурәте белән мәгълүмат стендлары белән җиһазландырылган иде. Шунысы куанычлы, исәпләү участокларында яшүсмерләр күп иде, чөнки тавыш бирүдә 14 яше тулган һәркем катнаша алды.
Рейтинглы тавыш бирүгә 17119 яңавыллы килгән. Шәһәрлеләрнең яртысыннан артыгы (54%) шәһәр паркында фонтанны төзекләндерү өчен тавыш бирде. Тиңдәшлечә, 2018 елның программасына нәкъ шул эш керәчәк.